ورامین؛ ‌شهر ۷ هزار ساله

ورامین شهری در بخش مرکزی شهرستان ورامین در جنوب شرقی استان تهران در کشور ایران است. این شهر مرکز شهرستان ورامین است. در منطقه ورامین، تعداد زیادی قلعه وجود دارد که به آن‌ها گبری گفته می‌شود و نشان دهنده زرتشتی بودن مردم این منطقه در پیش از اسلام است. پس از اسلام، ورامین از مناطق پرقدرت شیعیان بوده‌ است. حمدالله مستوفی در سده هشتم، یعنی پیش از صفویه، در گزارشی از ورامین نوشته: مردم منطقه شیعه دوازده امامی هستند. گروهی از مردم که بیشتر ساکن روستای خورین هستند، علی اللهی هستند.
(برای آشنایی با شهرداری ورامین کلیک کنید.)

 

نام
− برخی ورامین را تغییریافته واژه «بهرام»، برگرفته از نام بهرام گور می‌دانند.
− ورامین می‌تواند با واژه‌ های «وین» و «رین» مرتبط باشد که اولی، نام روستایی در شرق ورامین «ده وین» در مسیر پیشوا «وین» به معنی انگور سیاه است و دومی «رین» نیز، محوطه‌ ای وسیع در شمال غرب عمروآباد ورامین بوه و تپه تاریخی و باستانی آن تا بیست سال قبل (۱۳۶۹ شمسی) هم باقی بود و در جریان ساخت و سازها و توسعه شهر ورامین به کلی از بین رفته‌ است.
− واژه Varamin در فرهنگ اوستایی به معنای پناهگاه، نگهدار و یاری است.
− وارنای چهارگوش در مجاورت روستای عسگرآباد ورامین که فریدون قاتل ضحاک در آن متولد شده‌ است، مشابهت زیادی به عنوان «ورامین» دارد.

پیشینه
ورامین تا قبل از استیلای مغول بر ایران ناحیه کم‌ اهمیتی بود و شهرت چندانی نداشت و جزیی از ایالت ری (راگا – راجس) محسوب می‌شد.

در سال ۲۲ هجری شخصی به نام رامی که با سیاوخش دشمنی داشته با مأمور عمر در روستای کوچک قوهه در شمال غربی شهر ورامین، ملاقات می‌کند و با سپاهی که مأمور عمر در اختیار رامی می‌گذارد، مسلمانان ورامین را فتح می کنند.

در اواخر دوره سلجوقی، ورامین از شهرهای ثروتمند و پر نفوذ شیعه بوده. به طوری‌ که از سه وزیر آخر دوره سلجوقی دوتن از اهالی ورامین بوده‌ اند. در این دوره ورامین آباد شد و رونق یافت. در سده هشتم ورامین اهمیت زیادی پیدا کرد. آثار تاریخی مهم این شهر نیز مربوط به همان دوره‌ اند.

زمانی که کریم‌خان زند در حال مرگ بود، آغامحمدخان قاجار که در خدمت وی به‌سر می‌برد، به بهانه شکار از شیراز به سرعت خارج شد و پس از گذشتن از اصفهان و قم، به ورامین رسید. در آنجا، ایلات پراکنده قاجار را جمع‌ آوری کرد و تحت فرماندهی خود به استرآباد برد. در زمان سلطنت رضاشاه ورامین مجددا یکی از مراکز مهم کشاورزی ایران گردید، تأسیس کارخانه‌ها هم بر اهمیت آن افزود.

جغرافیا
شهرستان ورامین از شمال شرق به شهرستان‌های پیشوا و پاکدشت، از شمال غرب به شهرستان قرچک، از غرب به شهرستان ری، از جنوب به استان قم و از جنوب شرق و شرق به استان سمنان محدود شده‌است. ورامین در 35.3252 شمالی و 51.6472° شرقی واقع شده است.

فرهنگ
قومیت: در طول تاریخ گروه‌های قومیتی مختلفی از جمله لر، ترک،کرد و عرب نیز به این منطقه کوچیده‌ اند.
زبان، گویش، لهجه، دین: مردم بومی شهر ورامین به زبان پارسی سخن می‌گویند.در این شهر، تعداد زیادی قلعه وجود دارد که به آن‌ها، گبری گفته می‌شود که نشانگر زرتشتی بودن مردم این منطقه در پیش از اسلام است. پس از اسلام، ورامین از مناطق پرقدرت شیعیان بوده‌ است. حمدالله مستوفی در سده هشتم یعنی پیش از صفویه در گزارش از ورامین گفته است که مردم منطقه، شیعه دوازده امامی هستند. گروهی از مردم که بیشتر ساکن روستای خورین هستند، علی اللهی هستند.

جمعیت
براساس سرشماری  سال 1395 جمعیت ورامین 225628 بوده است.

جاذبه ‎ها
مسجد جامع ورامین، برج علاءالدوله، یخچال حصار کوچک، قلعه ایرج، امامزاده شاه حسین، آرامگاه امامزاده حسین رضا، امامزاده بی بی سکینه، بقعه کوکب الدین، گورستان تاریخی

ره‎ آورد
طالبی، گوجه فرنگی، فرش

اقتصاد
اولین کارخانه قند ایران و خاورمیانه در ورامین تاسیس شده است. کارخانه تولید روغن نباتی جامد نیز از شهرت برخوردار است.

کشاورزی: محصولات عمده ورامین عبارت ا‌ست از غلات، صیفی‌جات، پنبه، میوه‌جات.

قالی بافی: طرح و نقشه معروف به میناخانی خاص قالی ورامین است که شهرتی جهانی دارد. فرش ورامین بعد از بیجار بالاترین استحکام را در میان فرش‌های ایرانی دارد.

منبع
ویکی پدیا
شورای اسلامی شهر ورامین
مجله گردشگری کجارو