طبق پیش بینی برنامه ریزان شهری و کارشناسان، شهرها بیش از نقاط دیگر دنیا، تحت تأثیر شیوع کرونا، دگرگون می شوند، به طوری که در بسیاری از آنها، جمعیت نیز به طور قابل توجهی کاهش یافته است. در همان اوایل شیوع بیماری کووید -۱۹، سکوتی غمانگیز سراسر اغلب شهرهای جهان را فرا گرفت، چرا که فعالیت در دفاتر اداری، فروشگاهها، سالنهای تئاتر، موزه ها و ورزشگاه ها متوقف شد. به تدریج خبرهایی از مهاجرت مردم در اغلب شهرهای جهان، به سمت حومهها و روستاها منتشر شد و بحران جدیدی پیش روی شهرنشینی قرار گرفت. با این حال، مدیران در بسیاری از شهرهای جهان تلاش می کنند تغییراتی آنی در طراحی شهری به وجود آورند تا زندگی در دوران پساکرونا برای شهروندان و ساکنان، با انگیزه بیشتری ادامه یابد.
در این مقاله با نظرسنجی اخیر که توسط گروه مشاوره بوستون منتشر شذه است، آشنا می شوید. این مجموعه؛ یک شرکت مشاور مدیریت آمریکایی است که دارای ۸۱ دفتر ارائه برنامهریزی راهبردی و خدمات مشاور مدیریت در ۴۵ کشور است و شهرهای جهان را بر اساس کیفیت زندگی، فرصتهای اقتصادی، سرمایه اجتماعی، تعاملات مردم با مقامات و سرعت تغییر برای دوران پساکرونا رده بندی کرده است.
مهم ترین مولفه های رتبه بندی شهرها از نگاه گروه مشاوره بوستون
مدیران گروه مشاوره بوستون با در نظر گرفتن ۱۵۵ معیار به بررسی میزان رضایتمندی ۲۵ هزار شهروند از ۸۰ شهر جهان پرداختند و در نهایت، شهرهای لندن، نیویورک، هلسینکی، کپنهاگ و ابوظبی، به ترتیب در جایگاههای اول تا پنجم بهترین شهرهای جهان برای زندگی در دوران، پساکرونا قرار گرفت. از مهمترین مولفههایی که این افراد برای رتبهبندی شهرها در نظر گرفتند، میتوان به کیفیت زندگی، فرصتهای اقتصادی، سرمایه اجتماعی، تعاملات مدیران با مردم و سرعت تغییر اشاره کرد.
مشاوران بوستون در ردهبندی شهرها، مردم و ویژگیهای فیزیکی شهرها را به طور همزمان مورد توجه قرار دادند، ضمن این که اولویتها و نگرشهای ساکنان هر شهر را از مهم ترین الویت ها دانستند. این افراد با بهرهگیری از شاخصهای آماری، از قابلیت مقایسه و ارزیابیهای عینی بین شهرها مطمئن شدند تا از اعمال تعصبات احتمالی فرهنگی یا تفاوت در سطح انتظارات جلوگیری کنند.
با این هدف، یکی از مهمترین مولفههایی که لندن را در جایگاه بهترین شهر دنیا برای زندگی در پساکرونا قرار داد، بهرهمندی از سیستم حمل و نقل عمومی بسیار کابردی بود. از میان شرکت کنندگان این شهر در نظرسنجی مشاوران بوستون، تنها هشت درصد مدعی شده بودند که به ایستگاههای اتوبوس در نزدیکی محل خود دسترسی ندارند، این در حالی بود که سایر افراد استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را بهترین شیوه برای تردد در داخل شهر دانستند. از سوی دیگر ۶۸ درصد زنان از اینکه در دسترسی به وسایل نقلیه عمومی از حقوقی برابر با مردان برخوردار هستند و جنسیت، نژاد و حتی توانایی جسمی آنها مانعی بر سر راهشان برای استفاده از اتوبوسهای عمومی نمیشود، ابراز خرسندی کرده بودند.
این در حالی است که میزان رضایتمندی سایر شهرهای برتر جهان در رده بندی مشاوران بوستون در مورد دسترسی به وسایل نقلیه عمومی، به طور میانگین ۵۱ درصد بود و ۲۰ درصد مردم این شهرها از دور بودن ایستگاههای اتوبوسها برای تردد خود ناراضی بودند.
نتایج تحقیقات گروه مشاوره بوستون شگفتبرانگیز بود؛ شهرهایی نظیر پاریس در فرانسه، تورنتو و ونکوور کانادا که تا پیش از این جزء بهترین شهرهای جهان برای زندگی قرار میگرفت، اکنون به ترتیب ردههای بیست و ششم، بیستم و بیست و نهم را به خود اختصاص داده اند و بسیاری از شهرهایی با سریعترین رشد طی یک سال اخیر، از این نقاط محبوب دنیا پیشی گرفته بودند.
در ردهبندی اقتصادی نیز شهرهای چینی و ابوظبی توانستند جایگاههای اول تا چهارم شهرهای موفق جهان را به خود اختصاص دهند که محققان علت این دستاورد را به نوآوریها و طراحیهای شفاف دولت هر منطقه برای ایجاد شهر زیستپذیر نسبت دادند. مدیران این شهرها از یک ویژگی مشترک برخوردار بودند و آن، اتخاذ رویکرد شهروندمحور در طراحی مناطق بود. ضمن اینکه اقداماتی بسیار کارآمد برای رسیدن به اهداف بلندپروازانه خود جهت افزایش زیستپذیری به کار گرفته اند.
از دید بسیاری از اعضای گروه مشاوره بوستون، محیط زندگی مردم نقش بسیار مهمی در افزایش رضایتمندی و نشاط آنها ایفا میکند و میتواند به سلامت جسمی و روانی آنها از طریق زمینه سازی برای انجام فعالیتهای بدنی و برقراری ارتباط با دیگران منجر شود، به همین دلیل این افراد به نظرسنجی در میان مردم شهرهای مختلف پرداختند و از آنها در مورد میزان رضایتمندی شان از محیط زندگی خود سئوال کردند تا در نهایت این مؤلفه را نیز در انتخاب بهترین شهرهای جهان برای زندگی در پساکرونا تاثیرگذار دانستند.
در همه تحقیقاتی که گروه مشاوره بوستون انجام دادند، متوجه شدند که مردم خواستار توجه مدیران به نیازهای آنها هستند و توسعه زیرساختها را در رضایتمندی خود از زندگی شهری خیلی قابل اهمیت نمیدانند. درواقع، این افراد توسعه پایدار شهری را بسیار مهمتر از گسترش فضاها و زیرساختهای جدید می دانستند و مقامات رسمی شهرهای خود را متوجه این امر مهم کردند.
تیم تحقیقاتی بوستون در نهایت به این نتیجه رسیدند که اتخاذ رویکرد مردم محور برای طراحی شهرها در کنار همه مزایایی که به همراه دارد، خود به دو پیامد اساسی مثبت منجر میشود؛ اول این که مدیران از رضایتمندی شهروندان و ایجاد تجربیات خوب از محیط زندگیشان در حین استفاده از زیرساختها و خدمات مطمئن میشوند، البته این پیامد زمانی محقق میشود که فرآیندهای شهرسازی با کیفیت بالا انجام شود و مردم به خدمات و زیرساختهای عمومی در نزدیکی محل زندگی خود دسترسی داشته باشند.
دوم این که اگر مردم از فرآیندهای شهرسازی آگاهی داشته باشند و در مراحل مختلف تکمیل آن حضور پیدا کنند، از اهمیت این موضوع بیشتر آگاه میشوند و مزایای یک پروژه را بیشتر از نقصهای آن در نظر میگیرند.
منبع
ایمنا