از اواخر سال گذشته با توجه به شیوع کرونا در شهرهای مختلف توجه به هرم مدیریت پسماند مبنی بر اجتناب از تولید پسماند، کاهش میزان زباله و استفاده مجدد و بازیافت پسماندها برای تولید انرژی، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و هدف نهایی کاهش دفن پسماندها در شهر است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، رشد شتابان جمعیت و افزایش اقلام مصرفی خانوارها که به دلیل پیشرفت و توسعه شهرنشینی در دهه‌های اخیر است، عاملی مهم در افزایش روزافزون مقدار دفع زباله‌ها و پسماندها شده است و در این بین شیوع بیماری کرونا و پسماندهای ناشی از آن باعث شده دفن غیراصولی پسماندها به معضلی دوچندان برای محیط زیست و همچنین عاملی مهم برای تهدید سلامت شهروندان تبدیل شود.
طبق اعلام رسمی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، روزانه ۵۸ هزار تن پسماند و زباله در کشور تولید می‌شود که ۷۵ درصد از آن به طرق مختلف دفن می‌شود که در این بین دفع غیربهداشتی این حجم از زباله عاملی شده که سالانه به میزان ۵۰ هزار میلیارد تومان به محیط زیست خسارت وارد شود؛ بر اساس آنچه قانون هوای پاک می‌گوید، انباشت پسماندهای بیمارستانی و صنعتی در معابر عمومی و فضای باز یا سوزاندن آنها و انباشتن پسماندهای خانگی و ساختمانی در معابر عمومی و فضای باز خارج از مکان‌های تعیین شده توسط شهرداری‌ها و دهیاری‌ها یا سوزاندن آنها و همچنین سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع است و متخلف حسب مورد به جزای نقدی درجه شش قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شود.
پسماندهای بیمارستانی با توجه به ماهیت عفونی و خطرناک بودن آنها در صورتی که با پسماندهای شهری مخلوط شده و تمهیدات مناسب به منظور دفع اصولی آنها صورت نگیرد، تبعات و خطرات بهداشتی و محیط زیستی گسترده‌تری داشته و سلامت و حیات انسان و موجودات زنده و به طور کلی محیط زیست را به خطر خواهد انداخت. شهر بندرعباس نیز با توجه به افزایش جمعیت شهرنشینی و مصرف‌گرایی با حجم زیادی از دفع پسماند شهری روبرو است که با توجه به شیوع ویروس کرونا بر حجم این پسماندهای شهری و از جمله پسماندهای بیمارستانی افزوده شده است.
«پوریا دروار» رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندرعباس در این باره به خبرنگار ایمنا گفت: تفکیک پسماندهای عفونی و بیمارستانی از زباله‌های عادی امری ضروری است که باید مدنظر واحدهای درمانی قرار داشته باشد. تولیدکنندگان پسماندهای عفونی و بیمارستانی موظفند در جهت مدیریت این گونه پسماندها هماهنگی و همکاری لازم را داشته باشند تا خطرات ناشی از آن برای عموم کاهش یابد.
وی با بیان اینکه ١١۴ مرکز دارای تولید پسماند عفونی در سطح شهر وجود دارد، افزود: از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، به طور میانگین ماهیانه ۶۷ تن زباله عفونی از مراکز درمانی و آزمایشگاهی سطح شهر جمع‌آوری شده است؛ جمع‌آوری زباله‌های عفونی توسط نیروی آموزش دیده، به وسیله دو دستگاه ماشین مخصوص این کار انجام می‌شود.
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندرعباس ادامه داد: از ابتدای سال جاری تاکنون بالغ بر ۶۰۲ هزار کیلوگرم معادل بیش از ۶۰۰ تن زباله عفونی از سطح شهر جمع آوری شده است؛ این پسماندها به صورت بهداشتی با موادی مانند آهک بی خطر سازی شده است.
دروار خاطرنشان کرد: زباله‌های مراکز بهداشتی درمانی توسط خودروهای مخصوص به صورت مجزا جمع آوری شده و به مرکز دفن منتقل می‌شود، سپس این پسماندها در مکان مخصوص و محصور توسط ماشین آلات با رعایت ضوابط بهداشتی دفن می‌شود.
دروار با بیان اینکه محل دفن پسماند عفونی به صورت مجزا می‌باشد و به همراه آهک دفن می‌شود، افزود: بیمارستان‌های شهر دارای سیستم بی خطر ساز زباله های عفونی هستند و پس از بی خطر سازی توسط خودروهای مجزا به محل دفن پسماند عفونی منتقل می‌شود.
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندرعباس گفت: تقاضای ما از شهروندان این است که دستکش و ماسک‌های استفاده شده را در کیسه‌های دربسته قرار داده و در کیسه زباله را ببندند.
«اسماعیل کهرم»، کارشناس محیط زیست و دفع پسماند شهری در این باره به خبرنگار ایمنا گفت: در این برهه از زمان که ویروس کرونا همه دنیا را فراگرفته و با توجه به افزایش روز افزون مصرف گرایی و ورود پلاستیک‌ها به زندگی انسان‌ها با معضل زباله در سراسر این کره خاکی مواجه هستیم که قطعاً با افزایش مصرف گرایی، شاهد افزایش مقدار و حجم زباله‌ها در آینده خواهیم بود در نتیجه زمین به اندازه کافی ظرفیت برای دفن زباله‌ها را ندارد و زباله‌های بیشتری به ویژه پلاستیک‌ها توسط انسان‌ها به دریا و اقیانوس‌ها ورود پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: زمانی که زباله‌ها (پلاستیک‌ها) بر اثر جریان آب‌های روان در اطراف کوه جمع می‌شوند، نهنگ‌ها و ماهیان دریایی نیز از زباله‌ها تغذیه کرده و در این صورت مرگ آبزیان و پستانداران دریایی را در پی خواهد داشت. رهاسازی و تجمع هرگونه پلاستیک در محیط زیست انسانی و جانوری سبب به خطر افتادن حیات انسان‌ها و همچنین موجودات هوایی و آبی می‌شود. به طور مثال در انگلستان زباله‌ها را با هزینه بسیار زیاد بسته بندی و جمع آوری کرده و به کشور چین ارسال می‌کنند و در نتیجه این کشور مقداری از زباله‌ها را بازیافت کرده و از انگلستان پول دریافت می‌کند.
این کارشناس محیط زیست و پسماند شهری با اشاره به نحوه مدیریت صحیح پسماندها در کشور سوئیس، افزود: شهر زوریخ با جمعیت بالغ بر ۱۵۰۰ نفر، در قلب اقتصاد کشور سوئیس است. در این شهر کوره‌ای به بلندی شاید ۸۰ یا ۷۰ متر وجود دارد که در آن، زباله‌ها را می‌سوزانند و با استفاده از فیلترها از بالای کوره زباله سوز بخار آب بیرون می‌آید.
وی با بیان اینکه جامعه مصرف گرا زباله‌ها را تولید کرده و در جنگل و شهرهای مختلف دفن یا دپو می‌کند، اما راه اساسی برای آلوده نشدن محیط زیست، استفاده از فیلترهای زباله سوز است، افزود: پسماندها، تأثیرات بسزایی را در روح و جان انسان‌ها دارند و تجمع پسماندها قطعاً با گسترش بیماری‌ها ارتباط مستقیم خواهد داشت که سبب پدیدار شدن حیوانات زباله خوار مختلف خواهد شد. در شهر سوئیس زمانیکه رفتگران اعتصاب کردند حیوانات زباله خواری نظیر موش، خرگوش و شغال راه خود را به سمت زباله‌ها پیدا کردند و از تجمع زباله‌ها و حیوانات، انواع میکروب و بوی نامطلوب به وجود آمد.