در مراسم اختتامیه هفتمین جشنواره پژوهش و آموزش در مدیریت شهری و روستایی که همزمان با دوازدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری برگزار شد، جمعی از مدیران اجرایی ارشد کشور و مدیران عرصه مدیریت شهری، بر اهمیت و لزوم پژوهش و خلاقیت و نوآوری بر اداره شهر تاکید نمودند.
به گزارش روابط عمومی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری در پیامی برگزاری این جشنواره ها را اقدامی ارزنده برای کاربرد بینش و روش علمی در حل مسائل شهرها و کم کردن فاصله میان تحقیق و خلاقیت با سیاستگذاری و مدیریت ذکر نمود و تصریح کرد: تنگناها و مسائل کشور متعدد و در هم تنیده است، حل آنها به استفاده از خلاقیت‌ها و نوآوری و جلب مشارکت نخبگان و عموم مردم نیازمند است.
در ادامه این پیام ضمن تشکر از برگزار کنندگان آمده: امیدوارم که تمامی وزارتخانه‌ها و بخش‌های ذیربط دولتی دانشگاه‌ها و سازمان‌های علمی، فرهنگی و پژوهشی و پارک‌های علم و فناوری و مراکز نوآوری، استانداری‌ها و شهرداری‌ها و نهادهای منتخب و مدنی از جمله شوراهای اسلامی شهر، انجمن‌ها و نشریات علمی، رسانه‌ها و شبکه ها، بخش خصوصی و موسسات و شرکت‌های نوآور از این فرصت برای کاهش مشکلات جامعه شهری در این دوران استفاده کند.
عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در پیامی یکی از نکات قوت این دوره جشنواره را اختصاص محور ویژه آن به موضوع تاب‌آوری شهری ذکر نمود و ضمن اشاره به اینکه حدود 75 درصد جمعیت ایران در مناطق شهری ساکن هستند تصریح کرد: لذا حفظ عملکرد شهرها پس از وقوع بحران، یا بازگشت آنها به شرایط عملکردی در بازه‌ای کوتاه بسیار ضروری است. به‌ویژه در این یک سال اخیر که با شیوع جهانی ویروس کرونا، جوامع شهری و روستایی درگیر شده‌اند و وجوه مختلف زندگی انسانی از ابعاد اقتصادی و مهندسی گرفته تا ابعاد اجتماعی و خانوادگی تحت‌الشعاع قرار گرفته است،
رحمانی فضلی در ادامه گفت: رویکرد به پژوهش و به‌کارگیری یافته‌های آن برای ارتقای تاب‌آوری شهرها و انسان‌ها، اهمیت دوچندانی پیدا کرده است. این همه‌گیری بیماری که هنوز هم با راه‌کار پزشکی قاطعی همراه نشده است، مصداق یک «مسئله جهانی» است که باید با «راه‌کارهای محلی» به پاسخ‌گویی آن پرداخت و مسیر یافتن این راه‌کارهای محلی بدون شک از پژوهش عبور می‌کند.
منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم در پیامی گفت: زمینه های کاری در این جشنواره نشان می دهد که نگاه گسترده و وسیعی در مسائل مختلف شهری وجود داشته است که جا دارد این تلاش ها به سمت نهادینه شدن ارتباط بین دانشگاه ها و مراکز علمی با مراکز اجرایی از جمله شهرداری ها به خصوص شهرداری تهران در مدلی که کلانشهر تهران به عنوان یکی کلانشهرهای بزرگ دنیا محسوب می شود، قرار گیرد.
وی ابراز امیدواری نمود که در آینده بتوانیم در کنار همین تلاش ها شاهد مدیریت های منطبق بر مسائل علمی و چاره اندیشی های حاصل از توجه مراکز علمی به مسائل شهری باشیم. مدل ها و نمونه های مختلف در گذشته اتفاق افتاده که تجربیات گذشته می تواند به آینده هماهنگ تر و قوی تر کمک کند.
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان در پیامی با بیان اینکه نظامی که در آینده جایگزین آموزش خواهد شد، آموزش تا لحظه مرگ است، گفت: این اتفاق نیاز به یک بستر دارد، بستری که در شهرهای هوشمند ایجاد می شود. شهرهای هوشمند شهرهایی هستند که بستر آموزش تا لحظه مرگ را دارند. به همین دلیل شهرها در آینده مهم می شوند.
وی با اشاره به اینکه نیازمند چنین بستری در تهران هستیم، گفت: تهران در سال های اخیر رشد قابل توجهی در این حوزه داشته است اما معضل بزرگی در این حوزه وجود دارد و متأسفانه دوستان در مدیریت شهری که ارتباط و همکاری نزدیک با آنها داریم به این نکته توجه نمی کنند. نوآوری با هیچ قانون و دستورالعملی سازگار نیست به همین دلیل نوآوری نام دارد.
ستاری گفت: امکان ندارد ساختار، قانون و ضابطه برای نوآوری ایجاد کرد. چنین کاری غلط است. این بزرگترین اشتباهی است که در مدیریت های شهری مشاهده می شود چراکه قصد دارند نوآوری را در ضابطه قرار دهند. چرا باید برای یک جوان خلاقی که استارت آپی راه اندازی کرده است چارچوب تعیین کنیم. این امر با ذات نوآوری متناقض است. هر نوآوری که در حوزه شهری اتفاق می افتد با تمام قوانین متناقض است. این قوانین که وحی خداوند نیست، قوانین را ما نوشته ایم. کسانی که پشت میزها بوده اند این قوانین را نوشته اند. باید این ضابطه ها کنار گذاشته شود.
ستاری گفت: نوآوری ابتدا ایجاد می شود بعد در مورد آن ضابطه نوشته می شود. اگر می خواهیم در این حوزه ها توسعه پیدا کنیم به یک مکانیزم حمایتی نیاز داریم. اما منظور از حمایت، مالی نیست بلکه شهر بازار فوق العاده بزرگ و جذابی برای هر سرمایه گذاری به ویژه در حوزه های خدماتی است. راه، این است شهرداری خودش را به عنوان یک شتاب دهنده کسب و کار ببیند.
به گفته او، کل شهر تهران کارخانه نوآوری است. جوان های فعال و دانشگاه ها در اختیار شهرداری هستند. کل شهر یک پارک فناوری است. شهرداری باید سعی کند به شرکت ها سرویس بدهد و خودش نیز سود ببرد.
معاون رئیس جمهور گفت:درآمد شهر باید از این خدمات تأمین شود. دیگر زمان اینکه در آمد شهر را از جواز ساختمان و ساخت و ساز به دست آوریم گذشته است. اما نکته مهم این است که باید در قانون نویسی خودمان را کنار بکشیم.
مهدی جمالی نژاد رییس سازمان شهردای ها و دهیاری های کشور هم با بیان اینکه مبحث مهم در جشنواره امسال پرداختن به شهرهای خلاق و نوآور و شهرهایی که پایه توسعه آنها دانش، خلاقیت و دانایی است، گفت: خصوصیت شهرهای فوق این است که توانسته اند دانایی را تبدیل به ثروت و قدرت کنند. در شهرهای خلاق و نوآور، تاب آوری شهری درمقابل حوادث و مشکلات از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی اضافه کرد: اعتقاد دارم که این جشنواره می تواند بسیار موثر و محرک توسعه در شهرها و روستاهای کشور باشد. ارزیابی ها نشان می دهد درسال گذشته که این جشنواره برگزار شد، توانست در نگاه و گفتمان شهرداران تاثیرگذاربود و تحولی را در شهرها و روستاها در جهت توسعه و تغییر نگاه و راهبرد و رویکرد آنها در موضوعاتی که در پیش رو داشتند، ایجاد کند.
جمالی نژاد در ادامه با بیان اینکه باید با آسیب‌شناسی شرایط لازم را برای استفاده علم و پژوهش و کاربردی کردن آن در مدیریت شهری ایجاد کرد، گفت: متاسفانه ما هم‌اکنون شاهد آسیب های اجتماعی در شهرها و روستاها هستیم و همچنین شاهدیم گسلی میان مدیران شهری و شهروندان ایجاد شده است. نکته مهم این است با وجود تمامی زحماتی که پژوهشگران و مدیران شهری در حوزه علم و دانش انجام شده اما متاسفانه ما همیشه وارد کننده فعالیت‌های پژوهشی به کشور هستیم و در واقع تنها جایی که محدودیت زمانی و محلی را به خود اختصاص نمی‌دهد مربوط می‌شود به حوزه علم و دانش و ایرادی ندارد که ما از علم و دانش سایر کشورها استفاده کنیم اما نباید وارد کننده صفر باشیم.
وی افزود: انجام پژوهش های کاربردی با رویکرد حل مساله می تواند با کمک در انتخاب صحیح روش مورد عمل در اجرای طرح ها و پروژه های عمرانی و خدماتی در شهرها و روستاها به مدیران محلی رضایت مندی شهروندان را تامین کند. پژوهش های حوزه مدیریت شهری و روستایی باید به دنبال یافتن راه حل هایی برای استفاده بهینه از زمین و حوزه های عمومی، حفاظت از محیط زیست و زیر ساخت ها، تامین شبکه و بسیاری از بخش های دیگر باشد تا یک شهر یا روستا را قابل زندگی کند. برنامه ریزان و مدیران شهری و روستایی با اتکا به یافته ها و دستاوردهای علمی و مبتنی بر آینده نگری باید به همه نیازهای شهروندان پاسخ گویند و در این عرصه به رویدادهای علمی مانند جشنواره پژوهش، آموزش و نوآوری که باعث گسترش فرهنگ مطالعه و تحقیق هم افزایی علمی و ارتقای مدیریت مبتنی بر دانش و اهتمام مدیران به انجام مطالعه و پژوهش قبل از تصمیم و اجرا می‌شود، اهمیت دهند.
پیروز حناچی شهردار تهران با بیان اینکه یکی از سرمایه های ایران نیروهای جوان و تحصیل کرده است که با سازماندهی نیروهای جوان در بخش های غیردولتی در حوزه های نوآوری و دانش بنیان می شود تحولاتی را در کشور به وجود آورد، به تاثیر کرونا در زندگی بشری اشاره کرد و گفت: بسیاری از مولفه های اقتصادی به خاطر شرایط جدید در حال تغییر هستند. موسسات مختلف تحت تاثیر این شرایط است و شرایط کرونایی مشکلات آنها را تشدید کرده است. به هر صورت اشاره می کنم به صحبت مدیرعامل بنز که می گوید حذف 80 درصد تردد ها چالش آینده ما در حمل و نقل است و حریف ما بی ام و و سایر شرکت ها نیستند بلکه سیسکو و گوگل و مایکروسافت رقبای ما هستند. این جهان پیش روی ماست و پژوهش های جدید با این نگاه تحولی در مدیریت ما ایجاد می کند.
حناچی به تغییر سبک ها در فعالیت های اقتصادی اشاره کرد و گفت: در بنگاه های اقتصادی فشارها را احساس می کنیم .در فروشگاه شهروند و موسسه همشهری این رقابت سنگین را بین حوزه های اقتصادی حس می کنیم شرکت زنجیره ای که حتی یک فروشگاه زنجیره ای ندارد اما با نرم افزارها با سرمایه های مردم زنجیره ای از فروشگاه ها را به حرکت در بیاورد و همشهری که بخش عمده ای از درآمدش از سازمان آگهی ها بود باید تغییر جدی در روش های خود ایجاد کند و داشتن نگاه آینده پژوهی و تشخیص آینده ما را از این بحران ها عبور می دهد.
او گفت: در آستانه بازنگری در نگاه جامع شهر تهران هستیم و تلاش می کنیم با این نگاه برنامه ها را هدف بگذاریم. مدیران نباید درگیر مسائل روزمره شوند و نگاه و افق آینده را فراموش کنند. زمانی می گفتیم تهران، الان باید بگوییم پهنه جنوبی البرز تحت تاثیر تهران است و فشار اقتصادی ناشی از سرمایه گذاری های اقتصادی این پهنه را تحت فشار قرار داده است.
احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران بر نگاه زیباشناسی به تهران تاکید کرد و گفت: شهر از این نگاه یک اثر هنری است که رویا و خاطره و آرمان دارد. شهری موفق است که رویا داشته باشد قصه و قصه گو و خاطره داشته باشد و من از این نگاه اقتصاد خاطره را مطرح می کنم. ما که باید دنبال درآمدهای پایدار شهری باشیم باید توجه کنیم که که یکی از راه های کسب درآمد برای شهر روایت و خاطره است .
وی تاکید کرد: خاطره شهر نیاز به بازخوانی و روایت دارد و این نیاز به شناخت شهر دارد ما تهران را نمی شناسیم . وقتی به گذشته تهران مراجعه کنیم می بینیم که تهران مشکل آب دارد و این مشکل جدی است تهران آب اطراف خود را می بلعد و مدیریت مصرف آب هم خیلی مهم است. در این زمینه در جلسات شورای شهر تذکر دادم که آب زلالی که از برف های کوه های بلند می آید در مسیر آلوده می شود و می توان آلودگی آن را کنترل کرد. اگر این مشکل را بپذیریم طراحی فضای سبز و بازچرخانی آب به نوعی دیگر است.
وی در پایان گفت:باید به پژوهش های آینده نگر بیشتر بپردازیم و بدانیم که این در گرو شناخت گذشته است و برای رسیدن به راهکارها چاره ای نداریم جز این که به جزئیات توجه کنیم.
